Katrien Timmers is in 2002 begonnen als medewerker Toerisme, maar deed daarnaast ook allerlei operationele en tijdelijke projecten. Toen ten behoeve van de restauratie van het kasteel de hele collectie moest worden uitgehuisd en er behoefte was aan een conservator, heeft zij de rol van conservator gekregen.

Haar unieke rol

“Het was mijn grote geluk. Ik ben heel erg geïnteresseerd in geschiedenis, kunst en antiek, doe graag onderzoek en schrijf graag. Deze baan is me op het lijf geschreven! Ik doe veel kennisonderzoek en geef inhoud aan tentoonstellingen. Daarnaast ben ik verantwoordelijk voor het Behoud & Beheer van de collectie. In dat kader zoek ik ook naar middelen voor objectrestauratie en begeleid ik het project. Omdat ik de aangewezen persoon ben als het gaat om de kennis van geschiedenis van het kasteel, de familie en de collectie, ben ik ook nauw betrokken bij nieuwe producten voor bezoekers en de afdeling Marketing & Programmering.”

“Tijdens de restauratie van het kasteel tussen 2006 en 2011 hielden we nog geen tentoonstellingen. Daarna heb ik, in samenwerking met de afdeling Marketing & Programmering, een tentoonstelling gemaakt over bruidsjurken van bekende Nederlanders. Daarna een hele mooie Zilverexpositie.”

Bon Voyage

Op 3 april opende Kasteel de Haar de tentoonstelling ‘Bon Voyage! Groeten uit The Golden Age of Travel’. Een prachtige expositie die zonder het nauwkeurige onderzoek van Katrien niet mogelijk was geweest. ‘Bon Voyage!’ geeft heel mooi weer hoe de baron en barones als echte vertegenwoordigers van ‘the golden age of travel’ reisden. Hoe ze reisden, geholpen door kruiers, met hun talloze hutkoffers, koffers en reisnecessaires. “Ze namen hun leven van thuis mee op reis, kamermeisje en lijfknecht gingen mee, ze verbleven in chique Grand Hotels en aten net als thuis ‘op zijn Frans’. Ze maakten gebruik van allerlei moderne vervoersmiddelen die in die tijd tot hun beschikking kwamen: de trein, de automobiel, oceaanstomers etc. Zij konden dit alleen doen omdat ze goed in de slappe was zaten. Reizen was echt nog geen gemeengoed.”

De tentoonstelling laat zien hoe ontzettend vaak de familie Van Zuylen weg was van huis. Ze reisden al veel tussen hun eigen huizen in Nice, Parijs en Haarzuilens. Maar regelmatig verbleven ze alle vier, vader, moeder en zoons Hélin en Egmont op een andere locatie ergens ter wereld. “Ze stuurden elkaar dan ansichtkaarten en telegrammen om de dagelijkse gang van zaken te bespreken en elkaar de groeten te doen. Ook bijzonder om te zien is hoe anders de sensatie was die zij als reizigers wilden voelen. Tegenwoordig gaat men met zo weinig mogelijk bagage op vakantie en wil men zoveel mogelijk de authentieke vakantie-ervaring beleven; leven zoals men elders leeft. Onze baron en barones niet, ze leefden in het buitenland net als thuis. Ze kleedden zich voor een wandeling, voor het déjeuner, de thee en het diner, net als thuis. Ze gingen ook graag naar gekoloniseerde landen, daar was het leven herkenbaar West-Europees.”

Geen makkelijke klus

Het samenstellen van deze tentoonstelling was bepaald geen eenvoudig klusje voor Katrien. “Onze baron en barones waren een beetje slordig. Ze lieten wel foto’s na, maar die zaten hapsnap zonder datum of plaatsaanduiding in fotoboeken. Ze hielden ook geen reisdagboek bij of iets dergelijks. Dus aan de hand van allerlei losse ansichtkaarten, telegrammen, briefwisselingen, transportbewijzen etc. moest ik me een beeld vormen van hun reisgedrag.”

Naast deze poststukken, is een collectie bijzondere objecten te zien, die ze verzamelden tijdens hun reizen. Maar vooral ook een prachtige collectie 19e- en 20e-eeuwse reisnecessaires uit de collectie van het Koninklijk Oudheidkundig Genootschap. “Dat zijn voorwerpen die het midden houden tussen een picknickmand en een beautycase. Kistjes en koffers met allerlei handige snufjes, op maat gemaakt voor de beter gesitueerde reiziger. Vaak van prachtige materialen. We hebben er zelfs één van koningin-regentes Emma!”

Ervaar het zelf!

Katrien voegt hier nog aan toe: “Kom naar De Haar. Altijd een belevenis, maar nu met deze expositie, de reisnecessaires én de mogelijkheid om andere slaapkamers te bezoeken, extra de moeite waard. Idee: neem je picknickmand mee en vlei je in het gras!”

De tentoonstelling ‘Bon Voyage! Groeten uit The Golden Age of Travel’ is te zien t/m 29 september 2019. Voor deze tentoonstelling gelden de standaard toegangsprijzen.
Foto: Marnix Schmidt